7/7/2018: De frisheid van een ‘Bosbad’
“Bij ‘n Shinrin Yoku
mijm’ren op ‘n haiku en straks
bij ‘t ontbijt, een sudoku ;-)”
“ ‘t Bos lijkt op ‘n klankkast
van vrolijk vogelgezang:
‘t Rijkdom van ‘vroeg op’ !”
Deze laatste week hebben we geprobeerd de hitte tijdens deze huidige warme zomerdagen ‘s morgens even vóór te zijn om toch een mooie koele dagelijkse ochtendwandeling te kunnen maken in het bos. Hiertoe moesten we wel vroeger opstaan dan gewoonlijk, maar het was verfrissend, aangenaam en gewoon heerlijk om de vogeltjes te horen zingen in het bos dat als een klankkast fungeert. En als je dan na zo’n goed uurtje of meer stappen weer thuiskomt, voel je je na het opfrissen en een lekker lang ontbijt, weer helemaal opgefleurd. Het heeft wel zo zijn voordelen, zo’n ‘bosbad’ of ‘zich even onderdompelen in het bos voor een wandeling’. Deze omschrijving komt van het Japanse woord SHINRIN YOKU en is het geheim van hoe de Japanners zich op een natuurlijke manier gezond proberen te houden. Ik las het mooi gebonden boek “Shinrin Yoku, Les bains de forêt” in het Frans van Pr. Yoshifumi MIYAZAKI waarin hij het welzijnseffect beschrijft van het bos en de groene natuur op de menselijke gezondheid. Een goede wandeling - en het hoeft niet perse dagelijks te zijn - kan onder andere al een bloeddrukverlaging bij mensen met een hypertensieneiging teweegbrengen. Bij het onderzoek van Pr. MIYAZAKI, komt ook aan het licht dat een parkwandeling, het zicht op een groene omgeving, of gewoon een plant in je werkruimte, al voldoende kan zijn om je beter te gaan voelen. Ook patiënten in een ziekenhuiskamer lijken vlugger te herstellen als ze het uitzicht kunnen krijgen op wat groene natuur.
We kregen deze week echter ook een paar onweersbuien te verwerken, hier aan de Luxemburgse grens, maar gelukkig toch zonder schade. De uitgedroogde natuur leek echter te herleven na zo’n goede en redelijk lange plensbui en de volgende ochtend was het nog aangenamer wandelen in het gelaafde bos :-)
“Fikse regenbui
doet de natuur herleven...
‘t Geurt zo intens fris.”
“Vrolijk natuurschoon,
bloemenpracht, vogelgezang
maakt geest vrij en blij.”
(“ La nature désaltérée et heureuse,
le chant d’oiseaux, la splendeur des fleurs
rend l’esprit libre et gai.”)
Gisteren heb ik het heel interessante boek met titel “Briljant groen” uitgelezen van Stefano MANCUSO, hoogleraar aan de universiteit van Florence, en Alessandra VIOLA, een bekroonde Italiaanse wetenschapsjournaliste. Dit boek werd vertaald in het Nederlands door Etta MARIS en bij het lezen ervan heeft het me wel aan het denken gezet en zeker als men beseft dat dieren én mensen zonder de planten, nog geen week zouden overleven op onze planeet!
De planten werden en worden soms nog steeds instinctief als onbeweeglijk of sedentair en als ongevoelig aanzien en deze specifieke kwaliteiten waren dus ook bepalend voor de houding van de mensheid ten opzichte van de plantenwereld. Deze houding is afkomstig van de opvatting van de Griekse filosoof en wetenschapper, ARISTOTELES. Volgens hem stond de plantenwereld lager op de evolutietrap dan de dierenwereld, omdat de planten zich niet kunnen bewegen. Het idee dat planten helemaal anders waren dan dieren, begon pas aan het eind van de negentiende eeuw te wankelen en dit dankzij DARWIN. Hoewel deze verkeerde denkwijze nu nog steeds bestaat, erkent men nu op wetenschappelijk niveau dat het verschil tussen planten en dieren niet kwalitatief is, maar kwantitatief: dieren gebruiken de materie en de energie die door de planten wordt geproduceerd. Planten gebruiken de zonne-energie om in hun behoeften te voorzien.
Dieren, en dus ook de mens, zijn daarom afhankelijk van planten, en planten zijn afhankelijk van de zon.
Zo is men tot het inzicht gekomen welke essentiële rol de planten in de biosfeer spelen: planten zijn de bemiddelaars tussen de zon en de dierenwereld.
De chloroplasten of bladgroenkorrels als de kenmerkende plantencelorganismen hebben een belangrijke functie bij de fotosynthese in een plant. In de bladgroenkorrels wordt het zonlicht opgevangen en verwerkt. In de thylakoïden in de chloroplast vindt de fotosynthese plaats. Hierbij worden water en koolstofdioxide omgezet in koolhydraten. Met andere woorden, fotosynthese is het proces waarbij planten (en sommige bacteriën) lichtenergie gebruiken om koolstofdioxide om te zetten in energierijke verbindingen (koolhydraten), zoals glucose. Organismen die aan fotosynthese doen noemt men (foto)autotrofen. Dit wil zeggen dat deze organismen in staat zijn om zichzelf van energie te voorzien en dat ze niet afhankelijk zijn van andere organismen om te kunnen groeien. Planten vangen het licht op met chlorofyl. Deze stof zit in chloroplasten of bladgroenkorrels. Chlorofyl geeft bladeren ook hun groene kleur. Hoewel alle groene onderdelen van planten chloroplasten bevatten waar fotosynthese plaatsvindt, wordt veruit de meeste energie opgewekt in de bladeren.
Onlangs heeft wetenschappelijk onderzoek bevestigd dat planten ondanks hun schijnbare onbeweeglijkheid over verbazingwekkende vaardigheden beschikken, en zelfs over intelligentie. De plant beschikt naast de vijf zintuigen, waar wij als mens ook over beschikken, nog minstens vijftien andere. Zo waarschuwen planten elkaar met geurstoffen voor bijvoorbeeld vijandige planteneters; ze vormen met hun wortels heel grote netwerken en ze kunnen ook met vogels, insecten en met elkaar communiceren over hun leefomgeving. Vooraanstaande wetenschappers stellen de planten daarom op dezelfde evolutionaire trede als de dieren. Het is een fascinerend boek, dat mij aangegrepen heeft dankzij de toegankelijk geschreven beschrijving van de plantenvaardigheden, hun intelligentie en hun communicatie met de omgeving.
Bij het wandelen hebben we de beschreven ‘crown shyness’ of ‘kroonschuchterheid’ zelf kunnen observeren in een stuk bos waar alleen dennen staan. Het werd al veel vroeger geobserbeerd maar volgens Stefano MANCUSO is dit een voorbeeld van gebarentaal bij sommige planten en bij sommige bomen zoals dennen en ook bij beuken, waarbij ze de neiging vertonen te voorkomen dat hun kronen elkaar aanraken. Ze proberen op de een of andere manier contact te vermijden, maar het juiste waarom, is nog niet duidelijk. Het is een soort signaal waarmee de boomtoppen hun aanwezigheid aan elkaar willen communiceren en een verdeling van het beschikbare territorium in verband met licht en lucht overeenkomen, zodat ze elkaar niet moeten hinderen noch storen.
Om af te sluiten wil ik nog eventjes kwijt dat ik een aantal Franstalige boeken heb kunnen deponeren in de boekenhandel ‘MEDIA STORE’ van het grote Shoppingcenter MASSEN te WEMPERHAARDT aan de grens België-Luxemburg. We zijn er zelf goede klanten en dankzij een goede onderlinge afspraak, ben ik blij dat een aantal exemplaren van mijn ‘meerkoetenboekje’ daar hun plaats gekregen hebben.
En... deze morgen heb ik nog een aantal lieve mailtjes met positieve reacties mogen ontvangen. Een mevrouw die het boek als geschenk had gekregen van iemand, schreef dat ze een broedend meerkoetje bij haar in de buurt, ook ‘Atrien’ had genoemd :-)
.jpg)